Reizen

Erasmus was nooit lang op één plek. Steeds is hij onderweg om ergens kennis op te doen, vrienden te bezoeken, naar een drukkerij te gaan of advies te geven. Hij hunkert wel naar een vaste woonplaats, maar hij is ook rusteloos.
Soms is zijn reis een vlucht: voor de pest, voor aanvallen op zijn persoon, voor oorlogsdreiging. In ieder geval hebben zijn reizen altijd een doel. Voor iemand uit de 15e eeuw heeft Erasmus een indrukwekkend aantal plaatsen bezocht. Reizen was in zijn tijd niet bepaald eenvoudig. Wij zijn nu gewend aan auto’s, treinen en vliegtuigen. Destijds overbrugde je afstanden te paard, per boot of gewoon te voet. In onze tijd zijn de risico’s ontspoorde treinen, botsende auto’s en neerstortende vliegtuigen. Toch stelt dit maar weinig voor vergeleken met de angsten die reizigers vroeger in onherbergzame streken moesten doorstaan. Gevaren als overvallen, verdwalen, honger en noodweer lagen altijd op de loer. Dankzij de Romeinen lagen in heel Europa veel verharde wegen, maar die wegen waren wel sterk in verval geraakt na het instorten van het Romeinse rijk. Het afleggen van 20 kilometer per dag kon hard werken zijn. En herbergen waren er maar weinig. In deze tijd trekt Erasmus door Europa. Ook in zijn geest breekt hij met grenzen. Hij wil boven de nationaliteiten staan. Hij wil geen burger van een bepaalde stad te zijn. In zijn tijd is Europa politiek onoverzichtelijk en absoluut geen geheel. Een totaal andere tijd dan de onze, waarin grenzen open zijn en culturen mengen. Toch voelt Erasmus zich al een wereldburger. "Ik wil een wereldburger zijn, een landgenoot van iedereen" schrijft hij op 3 september 1522. Erasmus wordt wel beschouwd als de eerste Europeaan. Niet voor niets is de Europese reisbeurs voor studenten naar hem vernoemd.
Afgebeeld op deze pagina is het zogenaamde Holbeinhuis, een kantoorgebouw tegenover het Stadhuis aan de Coolsingel in Rotterdam. Op de wand naar de Coolsingel staat een groot mozaïek uit 1954 van Louis van Roode. Dit mozaïek verbeeldt de band tussen Rotterdam en Bazel, twee steden verbonden door de Rijn — de stad waar Erasmus werd geboren in 1466 en de stad waar hij stierf in 1536. Tussen beide steden zit Erasmus op zijn paard. Het Holbeinhuis is gebouwd in de jaren 1951-1954 voor een verzekeringsmaatschappij uit Bazel.